Steeds meer jongeren met mentale klachten

Deel dit bericht

Steeds meer jongeren hebben last van psychische problemen zoals een depressie, burn-out en angststoornissen. Hoe is dit zo gekomen? En hoe is het om te leven met mentale problemen?

8 procent van alle jongeren worstelt met de mentale gezondheid, concludeerde het Centraal Bureau Statistiek (CBS) eerder dit jaar. Een recordaantal, maar helaas in de lijn der verwachting. Sinds 2001 houdt het statistiekbureau de geestelijke staat van mensen. Het CBS ziet het aantal jongeren met problemen jaarlijks stijgen.

Onderzoek van het RIVM, Trimbos-instituut en het Amsterdam UMC is nog pessimistischer: zij concludeerden vorig jaar dat één op de acht jongeren worstelt met psychische problematiek. Angst, depressie, burn-out en overmatige stress zijn de meest gehoorde klachten. Wat is er aan de hand met deze generatie?

Online leven zorgt voor druk en stress

Psychiater Floortje Scheepers noemt het een complex probleem. Zij werkt als afdelingshoofd psychiatrie in het Universitair Medisch Centrum in Utrecht, houdt zich bezig met ernstige psychiatrische problematiek en is hoogleraar Innovatie in de geestelijke gezondheidszorg.

“Er zijn heel veel factoren die een rol spelen. Psychische klachten zijn een complex fenomeen zonder simpele oplossingen of oorzaken. Als het aantal jongeren met problemen groeit, komt dat niet door één ding maar door allerlei sociaal-maatschappelijke factoren en gebeurtenissen die interactie met elkaar hebben.”

 

Toegenomen individualisme en het geloof in de maakbare mens spelen volgens Scheepers een grote rol bij de mentale problemen bij jongeren. “De afgelopen decennia brachten een enorme individualisatie en het geloof dat mensen volledig verantwoordelijk zijn voor hun eigen leven. We denken dat we alles zelf kunnen bereiken, leren of kopen als we maar goed genoeg ons best doen. Tegelijkertijd is het je eigen schuld als je problemen hebt, en moet je die dus ook zelf oplossen. Dat zorgt voor een enorme druk.”

Moderne fenomenen zoals sociale media gooien volgens de hoogleraar extra olie op het vuur. “Alles wat je doet staat online, wat nog meer druk en stress oplevert.”

‘Noem het geen aanstellen’

Jongeren staan er dus alleen voor, met een eigen verantwoordelijkheid voor hun leven en een diepe overtuiging dat tegenslag een direct gevolg van individueel falen is. “Het is geen aanstellen”, zegt Scheepers. “Als samenleving hebben wij deze ideeën en verwachtingen gecreëerd en doorgegeven aan de jeugd. Het is een probleem waar niemand direct ‘schuld’ aan heeft.”

 

Als steeds meer mensen klachten krijgen, kunnen wij proberen om die klachten individueel op te lossen, maar vroeger of later moet je erkennen dat er meer aan de hand is. We vergeten hierop te reflecteren. Misschien is het antwoord dat we een bredere discussie over onze samenleving moeten voeren. Waarom krijgen zoveel mensen problemen en welke factoren maken dat zij last krijgen? Dat zijn geen makkelijke onderwerpen, maar we moeten er vroeger of later over in gesprek.”

Maak problemen bespreekbaar

Noaz Asbroek herinnert zich de schaamte nog. “Ik durfde mijn problemen niet te delen. En omdat andere mensen dezelfde schaamte voelen, praten zij er ook niet met jou over. Terwijl praten juist helpt.”

De 22-jarige Asbroek had een moeilijke jeugd. Beide ouders hadden psychische problemen en op zijn zeventiende merkt hij dat er ook bij hem iets schuurt. “Ik kreeg een burn-out. Om mij heen stonden mensen midden in het leven, maar ik liep vast. Kon geen stap verzetten. Dus ik kwam thuis te zitten. Ik wilde wel, maar het kon niet. Alles stond stil en ik had geen perspectief op beter worden.

 

Toen Asbroek op zeventienjarige leeftijd hulp zocht, was hij één jaar te jong voor volwassenenzorg. Bij jeugdzorg kon hij ook niet terecht, want daar was de wachtlijst zo lang dat hij voor zijn achttiende geen hulp zou kunnen krijgen. Zo viel Asbroek tussen wal en schip. Op zijn negentiende werd hij opgenomen wegens zware depressie.

Nu, drie jaar later, staat Asbroek anders in het leven. Hij kreeg de therapie die bij hem paste en volgt een opleiding tot ervaringsdeskundige in de psychische zorg. Als duovoorzitter van Team GeestKracht van FNO maakt hij zich hard voor jongeren die mentale zorg nodig hebben. “Onze droom is dat elke jongvolwassenen zichzelf kan zijn en mee kan doen in de maatschappij. Ik durf nu open te zijn over mijzelf en weet dat er niemand in mijn omgeving is die niets heeft.”

 

Ook Asbroek ziet het aantal jongeren met problemen stijgen en maakt zich zorgen. “We spraken tijdens corona over een crisis op de intensive care, maar in de geestelijke zorg is het al jaren crisis.” Het aantal hulpbehoevenden stijgt sneller dan het aantal hulpverleners. De hulp die zo belangrijk is, blijkt vaak moeilijk toegankelijk.

Met Team GeestKracht wil Asbroek andere jongeren bijstaan in het vinden van de goede hulp en het bespreekbaar maken van geestelijke gezondheid, bijvoorbeeld met een Nationaal Preventieakkoord Mentale Gezondheid. Zo’n akkoord kan zich volgens Asbroek richten op laagdrempelige hulp in elke gemeente, aandacht voor gezondere werkomgevingen en meer aandacht over het onderwerp in het onderwijs.

 

bron: https://www.nu.nl/debat-mentale-gezondheid/6164488/steeds-meer-jongeren-met-mentale-klachten-heeft-niemand-direct-schuld-aan.html

Door: Samuel Bom

Inschrijven op onze nieuwsbrief

Ontdek meer

Samen staan we sterker

Neem contact met ons op